Leidt afvallen tot anorexia?

Het Atkins dieet, Montignac, het Dukan dieet, koolhydraatarme recepten, Paleo, het eiwitdieet… Het houdt niet op. Jaarlijks komen er ook vele diëten bij en manieren die het mogelijk maken om naar een gezonder gewicht te werken.

Maar leidt al dat afvallen niet tot een andere ziekte met betrekking tot gewicht? Leidt dat niet tot anorexia?

Anorexia

Er wordt zoveel gepraat over obesitas en afvallen, krijgen meisjes daar geen anorexia van? In diverse media heerst verontwaardiging over ‘proana’ websites die anorexia propageren; in Frankrijk staan er tegenwoordig forse boetes en gevangenisstraffen op het inzetten van te dunne modellen en ook de Tweede Kamer had er een aantal jaren geleden zorgen over. Anorexia nervosa (`anorexia’) is een vreemde aandoening die vooral meisjes tussen de 15 en de 25 jaar treft. Die meisjes lijnen tot ze vel over been zijn en dan vinden ze zichzelf nog steeds te dik. Ze zijn vaak hoog opgeleid, ambitieus, intelligent, weten veel van voeding en toch hongeren ze zichzelf uit. Typisch een voorbeeld van hoe weinig grip een mens heeft op zijn eigen gedrag.

Geen moderne ziekte

Anorexia is geen moderne ziekte, het is al eeuwen bekend en het komt voor in alle culturen. Anorexia is gevaarlijk, minstens één op de tien patiënten overleeft het niet. Het is ook heel hardnekkig, de meesten komen er nooit echt vanaf. Anorexiapatiënten verbergen hun aandoening met verhullende kleding en verbloemend taalgebruik. Daarom is het lastig vast te stellen of hun aantal toeneemt. Maar gelukkig hebben wij de Groeistudies van TNO. Daarbij worden om de tien tot vijftien jaar grote aantallen kinderen en tieners gemeten en gewogen. Ook meisjes van achttien, en dat is typisch de leeftijd voor anorexia.

Verschijnsel door de jaren heen

In 1980 was één op de 34 van die achttienjarige meisjes extreem meisje bij met treem mager. Daar zat ongetwijfeld een flink aantal een of andere eetstoornis. In 1997, toen er al veel gepraat werd over afvallen, was het aantal extreem magere meisjes verminderd tot één op de honderd, en in 2009 was ongeveer één op de vijftig extreem mager. In huisartsenpraktijken werd tussen 1985 en 2009 geen toename gezien van anorexia; sinds 1999 leek er eerder sprake van een lichte afname. Ook de Gezondheidsraad concludeerde dat preventieprogramma’s gericht op gezonde voeding en leefstijl geen nadelige invloed lijken te hebben op eetstoornissen en misschien zelfs beschermend werken.

Overgewicht in de media

Ondanks alle acties tegen vetzucht bij schoolkinderen, de aandacht voor overgewicht door de media en de superslanke modellen neemt het aantal meisjes met anorexia dus niet toe. Dat is goed nieuws, maar het blijft slecht nieuws dat er nog steeds zo veel extreem magere meisjes zijn — ook jongens trouwens. De leerboeken praten over één anorexiapatiënt op de paar honderd jonge vrouwen. Het blijken er dus meer te zijn. Dat is erg genoeg, maar de (media)aandacht voor vetzucht lijkt niet méér anorexia te veroorzaken.

Lees ook dit heerlijke recept voor kalkoen met mango uit de wok. Een heerlijk gerecht zonder koolhydraten, waarmee afvallen eenvoudig (en zelfs lekker) wordt. Geen zin in? Dan móet je deze gemarineerde zalm met limoen en gember vanavond eens uitproberen!